Choroba hemolityczna

Przeciwciała obecne w surowicy matki przenikają przez łożysko do krwi płodu i niszczą krwinki czerwone płodu – dochodzi do ich rozpadu, czyli hemolizy. Na tym polega choroba hemolityczna. Rozpad krwinek prowadzi do niedokrwistości oraz innych groźnych dla płodu konsekwencji, takich jak:

  • niedotlenienie tkanek
  • niewydolność krążenia u płodu
  • obrzęk łożyska
  • obrzęk uogólniony płodu
  • obumarcie wewnątrzmaciczne płodu

Żółtaczka noworodka

W przypadku łagodnych form konfliktu serologicznego (często w przypadku konfliktu w zakresie grup głównych – A, B, 0) nie dochodzi do objawów u płodu, a dopiero po porodzie, u noworodka. W wyniku zwiększonego rozpadu krwinek czerwonych płodu uwalniana jest w dużej ilości bilirubina, której wątroba noworodka nie jest w stanie przetworzyć i wyeliminować. Objawem nadmiernej ilości bilirubiny krążącej we krwi noworodka jest żółtaczka. Może ona wymagać leczenia już w pierwszych godzinach lub dobach po porodzie. Bardzo wysoki poziom bilirubiny może prowadzić do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Niedokrwistość płodu i noworodka

Rozpad krwinek czerwonych pod wpływem działania przeciwciał matczynych jest istotą konfliktu serologicznego, a skutkiem tego jest zmniejszenie ilości krwinek czerwonych i postępująca niedokrwistość. Niedokrwistość może mieć różne nasilenie, zależnie od rodzaju i ilości występujących przeciwciał.

Obrzęk płodu

Obrzęk oznacza obecność wolnego płynu w jamach ciała (jamie brzusznej, jamie opłucnowej, osierdziu) oraz w tkance podskórnej płodu. Ponadto, może dojść do obrzęku łożyska, powiększenia śledzony i wątroby płodu.

Obrzęk uogólniony płodu wynika z nasilonej niedokrwistości.

Małopłytkowość

Jest konsekwencją konfliktu płytkowego występującego w zakresie antygenu HPA-1a. Przeciwciała dostające się do krwi płodu niszczą jego płytki krwi. Płytki krwi odgrywają kluczową rolę w procesie krzepnięcia, a ich obniżony poziom może prowadzić do ciężkich krwawień u dziecka, zarówno w życiu płodowym (i w trakcie porodu), jak i u noworodka.

Obumarcie wewnątrzmaciczne płodu

W najcięższych oraz w nieleczonych postaciach konfliktu serologicznego może dochodzić do obumarcia wewnątrzmacicznego płodu. Najczęściej zdarza się to w III trymestrze ciąży, w mechanizmie nasilonej niedokrwistości, niewydolności krążenia i uogólnionego obrzęku płodu.