Do rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie tzw. objawów pewnych.

Zmiany zachodzące w organizmie kobiety od momentu zapłodnienia komórki jajowej są wynikiem działania hormonów wytwarzanych głównie przez jajnik i trofoblast (łożysko), przede wszystkim estrogenów, progesteronu i gonadotropiny łożyskowej.

Rozpoznanie wczesnej ciąży opiera się na stwierdzeniu tzw. objawów przypuszczalnych i prawdopodobnych, które mogą wskazywać na ciążę, ale nie dają 100% pewności.

Do pewnego rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie tzw. objawów pewnych, tzn. wysłuchania tonów serca płodu, wyczucia części ciała lub ruchów płodu. W erze coraz szerszego zastosowania ultrasonografii w diagnostyce położniczej do pewnych objawów ciąży zaczęto zaliczać również wizualizację pęcherzyka ciążowego, echa zarodka lub płodu w dopochwowym albo przezbrzusznym badaniu ultrasonograficznym (USG).

Przypuszczalne objawy ciąży

Do przypuszczalnych objawów ciąży zalicza się:

• poranne nudności i wymioty
• bolesność piersi
• częste oddawanie moczu
• zmęczenie, omdlenia
• niechęć do niektórych pokarmów, używek.

Są to pierwsze objawy, które nasuwają kobiecie podejrzenie, że może być w ciąży. Pojawiają się w pierwszych tygodniach ciąży i są wynikiem działania hormonów płciowych oraz gonadotropiny łożyskowej na układ nerwowy, gruczoły piersiowe i pęcherz moczowy.

Prawdopodobne objawy ciąży

Prawdopodobne objawy ciąży dotyczą klinicznie jawnych i obiektywnych zmian organizmu kobiety. Stwierdzenie ich w badaniu ginekologicznym z dużym prawdopodobieństwem pozwala podejrzewać ciążę, jednak nadal nie upoważnia do jej pewnego potwierdzenia.

Do tych objawów należą:

• brak miesiączki
• powiększanie się obwodu brzucha
• powiększenie piersi
• podwyższenie podstawowej temperatury ciała
• rozstępy ciążowe
• hiperpigmentacja linii pośrodkowej ciała i brodawek sutkowych
• zmiany w narządzie płciowym: powiększenie i rozpulchnienie macicy (objaw Hegara) oraz zasinienie pochwy i przedsionka pochwy (objaw Labhardta)
• dodatnie wyniki testów ciążowych

Testy ciążowe

Wszystkie dostępne obecnie testy ciążowe bazują na wykryciu podjednostki beta gonadotropiny kosmówkowej (ß-hCG) we krwi lub moczu kobiety ciężarnej. Nowoczesne testy (paskowe, płytkowe) wykrywają obecność ß-hCG w moczu już po ok. 7 dniach od zapłodnienia, czyli jeszcze przed zatrzymaniem miesiączki. W przypadku wątpliwości klinicznych dodatni lub wątpliwy wynik testu paskowego można zweryfikować oznaczając stężenie ß-hCG w surowicy krwi. Należy pamiętać, że w przypadku niektórych chorób nowotworowych (np. guzów jajnika) oba testy mogą dawać wyniki fałszywie dodatnie.

Pewne objawy ciąży

Do rozpoznania ciąży upoważnia stwierdzenie pewnych objawów ciąży, do których należą:

• wysłuchanie czynności serca płodu – w zależności od rodzaju i jakości detektora tętna płodu (aparatu kardiotokograficznego) wysłuchanie czynności serca płodu jest możliwe u szczupłych kobiet już od ok. 12–14 tygodnia ciąży, zazwyczaj znajduje uzasadnione zastosowanie od ok. 16. tygodnia ciąży
• wyczucie części płodu i ruchów płodu – jest możliwe przez lekarza badającego jedynie u szczupłych pacjentek, dopiero od końca II trymestru ciąży (od ok. 24 tygodnia ciąży)
• stwierdzenie obecności płodu w badaniu USG – pierwszym objawem ultrasonograficznym ciąży jest obecność pęcherzyka ciążowego (GS), czyli pęcherzyka ciążowego wypełnionego hipoechogeniczną treścią, zlokalizowaną w jamie macicy i możliwą do uwidocznienia w badaniu głowicą przezpochwową już w 4 tygodniu ciąży.

Od około 5 tygodnia ciąży w badaniu USG można uwidocznić echo zarodka i dokonać pomiaru długości ciemieniowo-siedzeniowej zarodka/płodu. Od około 6. tygodnia ciąży (a na dobrej jakości aparatach USG już od 5. tygodnia ciąży) można uwidocznić akcję serca zarodka o średniej częstości 90–120 uderzeń na minutę, co pozwala na rozpoznanie prawidłowo rozwijającej się ciąży. Od ok. 9–10 tygodnia ciąży zarodek staje się płodem, a w badaniu USG można już uwidocznić wyraźne zawiązki kończyn, sznur pępowinowy, pierwsze punkty kostnienia.

Więcej informacji, już o przebiegu ciąży dowiesz się ze stron:
https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/przebiegciazy

Na podstawie:
Barczyński B. Ciąża. Medycyna Praktyczna dla pacjentów. 2017.06. https://www.mp.pl/pacjent/ciaza/poczecie/61883,jak-rozpoznac-ciaze. Data wejścia na stronę 16.04.2024